Wat ik mij als sociaal en cultureel antropologe afvraag is of er overeenkomsten zijn te vinden tussen de manier waarop onze verre voorouders de jagers en verzamelaars samenleefden en de manier waarop wij nu samenleven op internet.
De jagers van vroeger trokken bijvoorbeeld soms wel dagen de bossen in, op zoek naar een heerlijke maaltijd voor de stam waar zij deel van zijn. De jager die de maaltijd schiet krijgt de eer van de complete stam waarmee hij de maaltijd deelt. Hierbij kun je denken aan een feest ter ere van de jager, een verhaal voor bij het kampvuur over hoe de jager de buffel ving, een mooie verentooi om te dragen tijdens speciale gelegenheden, eten voor de jager en zijn familie wanneer hij eens een week niets vangt en vast nog veel meer.
De online jagers van nu surfen soms wel dagen op internet, op zoek naar een heerlijke maaltijd voor de online stam waar zij deel van zijn. De jager die de maaltijd schiet krijgt de eer van zijn online stam waarmee hij zijn maaltijd deelt. Hierbij kun je denken aan: een prijs, een benoeming tot erelid van een online community, een uitnodiging om te spreken over je vangst op een evenement, +1000 connecties op LinkedIn, meer volgers en retweets op Twitter, 5 gouden sterretjes bij je online profiel op de community waar je actief deel aan neemt en vast nog veel meer.
Een voorbeeldje uit de praktijk: Een jager van nu op internet is bijvoorbeeld een online bemiddelingsbureau. De banen deelt het bureau met zijn online stam, oftewel iedereen die zich bij hen inschrijft. Niet alleen de online stam is groot, ook de maaltijd is groot. Als stamlid wil je graag eten en als maaltijd wil je graag gegeten worden. Het resultaat hiervan is een bourgondisch tafereel waaraan niet iedereen mee kan doen. Alleen de stamgenoten met de beste opleiding, de beste CV, de interessantste hobby’s en de sterkste online profileren mogen uiteindelijk aan tafel schuiven.
Ook als werkgever wil je je een beetje onderscheiden van je concurrent, zodat je zeker weet dat jij de beste kandidaat voor de vacature krijgt. Zo ziet een stamlid iedere dag allerlei vacatures de mailbox binnenkomen met prachtige banen met bijvoorbeeld een goed salaris, interessante beloningsstructuren, een laptop, mobiel en auto van de zaak.
Het online bemiddelingsbureau jaagt als het ware met een dubbelloops jachtgeweer zeer gericht in het juiste jachtgebied en is daarnaast een uitstekend gastheer voor de top van haar online stam die de maaltijd die het bureau serveert kan verteren. De rest mag hongerig toekijken. Het jachtgebied is simpelweg niet groot genoeg voor de hele stam. Een oplossing is om meer variatie aan de maaltijd toe te voegen. Hierbij denk ik bijvoorbeeld aan een uitbreiding in vakgebieden, parttime banen en junior functies. Wellicht sluiten de vacatures dan beter aan bij de wensen van de online stam als geheel. Dat is eigenlijk wel zo sociaal.
Een uitbreiding van het jachtgebied is één van de essentiële overlevingsstrategieën van jagers en verzamelaars. Zij leven als nomaden en verhuizen daarheen waar eten is voor hun gehele stam. Om het jachtterrein uit te breiden op basis van de wensen van de online stam kan het bemiddelingsbureau bijvoorbeeld denken aan een bedrijfsweblog. Door deel te nemen aan de online discussies leert de gehele stam elkaar kennen en wordt duidelijker wat de ideeën, wensen en verwachtingen van iedereen zijn. Het jachtterrein wordt dan als het ware uitgebreid op basis van discussies in de Tipi over de beste strategie voor de gehele online stam. Dit heeft meer transparantie tot gevolg, zodat de verwachtingen van iedereen aan de realiteit kunnen worden getoetst.
De maaltijd wordt niet langer alleen in de privésfeer geserveerd door het bemiddelingsbureau maar tevens in het openbaar aan een grote tafel in de online buitenlucht. Iedereen die aanschuift maakt een kans om online in gesprek te gaan en zich van zijn beste kant te laten zien, even los van CV’s, opleiding, auto’s van de zaak, bonussystemen en zelfs het bemiddelingsbureau. Het bemiddelingsbureau houdt alleen een oogje in het zeil, zodat eventuele misverstanden direct worden opgelost.
Een vraag van mijn kant is: Welke bedrijven worden blij met bijvoorbeeld een weblog voor hun online stam, discussies in een tipi, gezamenlijk eten in de online buitenlucht en het roken van een vredespijp bij een online kampvuur na het sluiten van een goede deal of vinden van een oplossing voor een gedeeld probleem.
Kortom voor welke bedrijven is het interessant om online sociaal te zijn?