De vraag “waarom vertonen mensen sociaal gedrag op internet” is eenvoudig te beantwoorden. Mensen zijn immers van nature sociaal, of dat nu online is of niet. Maar waarom zijn er dan zoveel ingedutte (of nooit ontwaakte) fora of sociale netwerksites? Twee sprekers van de Amsterdam Business School zullen gedurende de komende sessie proberen antwoorden te verschaffen op deze en andere vragen.
De presentatie van start met een experimentje: Iedereen moet zijn/haar ogen dicht doen, en de spreker verteld een typisch ‘kroegverhaaltje’ denken we. Maar nee…..het blijkt een blogconversatie te zijn tussen twee mannen. De toon is gezet….Sociaal gedrag op internet gaat het thema worden.
Sociaal gedrag op internet wordt in deze presentatie benaderd vanuit een wetenschappelijke aard, iets wat we op Bijgespijkerd ook graag doen. ‘Met social media geeft de gebruiker samen middels interactie betekenis aan technologie’ is een interessante citaat. Iedereen wil Social Media begrijpen, maar vergeet dat we het zelf sociaal maken. Het is daarom ook niet de technologie die de doorslag geeft, maar de sociality! Maar welke termen liggen nu aan de basis van Sociality…welnu, volgende de presentatoren bestaat het uit: Sociaal gedrag en creatiegedrag(design). Niet toevallig zijn dit ook DE drijfveren van de term ‘web2.0’.
Grofweg zijn er twee soorten visies zijn op de term Sociality. Een waarbij we enorm overdrijven…want ohoh wat zijn we toch sociaal met zijn allen. De ander is meer vanuit economisch opzicht (de bedrijven)…..vrienden die jou inspireren een iPhone te kopen? Welnee, iedereen moet en zal er een gaan kopen! Beiden visies zijn te verwijzen naar Utopia. Een goed voorbeeld voor deze blinde aanpak is dat onderzoeken door bedrijven vrijwel altijd gebaseerd worden op gebruikers, terwijl juist de groep niet-gebruikers het belangrijkste is.
Al dit sociale gedrag van de doelgroep is samen te vatten in de term ‘network sociality’. Dit is een ander begrip dan social networking. Network sociality staat voor vertrouwde en intense ‘weak link’ connecties, die wellicht niet zo intensief zijn als met geliefde of familie, maar toch een stuk vertrouwder zijn dan vaak wordt gedacht. Twee belangrijke ontwikkelingen binnen Network sociality zijn te ontdekken: (1) Agency/Structure integration, en (2) inclusion of nonhuman objects.
Om een poging te doen al deze links in sociaal gedrag te kunnen begrijpen hebben de heren een framework ontwikkelt met de boodschap: ‘het is niet de kerk die jouw leven bepaald, en je bent niet zelf helemaal onafhankelijk’ De realiteit is een middenweg…deels zelf bepaald, deels door de community bepaald. Een goed voorbeeld is een expertise die je als persoon vaak deels door jezelf en deels door de community wordt toebedeeld.
De ‘Formule van de middag’ gaat in op de huidige situatie van Sociality en bestaat uit:
- individualization: individuele maatschappij
- objectualization: stijging in expertsystemen
- objects world: een wereld met steeds meer objecten
- post human sociality
Deze formule wordt toegelicht met als case D66, een welbekend voorbeeld van een partij die zoekend is naar Sociale cohesie. Om deze cohesie te krijgen is gebruik gemaakt van een proces om sociality binnen D66 te vergroten middels social media. De doorlopen stappen: (0) De Verkenner: een wethouder met een interessant standpunt, (1) Individueel naar gedeeld: het opzetten van een community – PleinD66 , (2) Gedeelde aanleiding voor gesprek op het platform PleinD66, (3) Resultaat: gesprekken in wandelgangen over PleinD66.
Nog even wordt ingegaan op de veranderende rol van design…want dat is tenslotte wat men onder ogen krijgt. Van het maken van een gaaf design (designerscraft) gaat het steeds meer naar procesdesign, waarbij een geheel proces wordt vormgegeven op basis van sociale interactie. Het gaat dus niet langer om het archief als museum, maar om het archief als winkel of cafe! De presentatie eindigt met een wetenschappelijke verklaring van een systeem: ‘een social object dat betekenis krijgt door de interactie en context van de mensen’ Wie weet gebruikt de doelgroep je systeem wel heel anders dan je had verwacht, maar dat is juist de kracht van sociality! Dit betekent leren in plaats van ontwerpen.
Samenvattend: Het verhaal van de Amsterdam Business School is interessant, snel en wellicht iets te onsamenhangend. Dit zorgt voor redelijk wat verwarring onder het publiek, dat niet echt een verhaal van het geheel kan maken. Wat ik persoonlijk altijd erg verwelkom is de wetenschappelijke benadering achter nieuwe ontwikkelingen. De mens verandert in de basis namelijk niet…sociaal gedrag is en blijft sociaal gedrag. Het zijn echter de middelen die het mogelijk maken voor de mens om dat sociale gedrag te uiten.
